Chào mừng 70 năm ngày thành lập QĐND Việt Nam, Đài Truyền hình TP Hồ Chí Minh công chiếu bộ phim tài liệu “ Đại tướng Nguyễn Chí Thanh – cánh chim bằng không mỏi” của hàng phim TFS, do Lê Phong Lan biên kịch và đạo diễn. Phim gồm 8 tập, mỗi tập 20 phút, chiếu trên kênh HTV9 lúc 21 giờ từ ngày 13 đến 24-12-2014 và lúc 12 giờ 30 từ ngày 27-12 đến 5-1-2015.
Được xem phim trong buổi công chiếu tại Đài Truyền hình TP Hồ Chí Minh, tôi nhận thấy đây là bộ phim tư liệu công phu, thể hiện sự lao động nghệ thuật nghiêm túc của kíp làm phim TFS về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh.
Bộ phim đã tái hiện sinh động cuộc đời của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, từ lúc còn trẻ thơ đến những năm cuối cùng của cuộc đời – một cuộc đời thấm đẫm màu sắc huyền thoại, lưu truyền trong quân và dân ta. Ngay từ thuở ấu thơ, cậu bé Nguyễn Vịnh – tên thật của Nguyễn Chí Thanh - ở làng Niêm Phò, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên đã sớm nổi danh. Ông tự tạo nên giai thoại cuộc đời mình, bằng việc khắc lời thề "Phụng sự Tổ quốc" trên kèo nhà. Năm 14 tuổi, ông đã mồ côi cha, đành bỏ học vì nhà nghèo, đi làm tá điền kiếm sống và nuôi gia đình. Với tài trí bẩm sinh, yêu nước nồng nàn, ham tìm hiểu và sáng tạo, ông sớm hăng hái tham gia hoạt động cách mạng. Đã ba lần ông bị thực dân đế quốc cầm tù vì "cầm đầu hội kín thanh niên Niêm Phò", "đứng đầu cộng sản Thừa Thiên Huế". 31 tuổi, Nguyễn Vịnh đã nổi tiếng khắp gần xa, khiến kẻ thù phải truy lùng, hòng hãm hại ông. Tại chiến khu Việt Bắc, ông được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người nhận thấy ở ông những phẩm chất cao quý của một thanh niên làm nên nghiệp lớn, nên đặt cho ông cái tên mới là Nguyễn Chí Thanh. Cái tên này đã theo ông đi suốt cuộc đời và sống mãi với non sông, đất nước.
Chỉ 53 năm cuộc đời, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh đã để lại một di sản cách mạng đồ sộ trong lịch sử dân tộc. Trong đó có những giai thoại, những câu chuyện kể về ông mang đậm màu sắc huyền thoại được lưu truyền trong nhân dân. Ông được mọi người coi là vị tướng của những người lính "áo vải, dép lốp, súng trường"; vị tướng thân thiết của những người nông dân; lãnh tụ tài ba của thanh niên Việt Nam hay "thủ lĩnh" của chiến trường miền Nam thời chống Mỹ... Nhiều người gọi ông là " Tướng phong trào", vì ông khởi xướng các phong trào thi đua Gió Đại Phong, Sóng Duyên Hải, Cờ Ba Nhất, Tiếng trống Bắc Lý trong nửa đầu thập niên 60 thế kỷ trước, tạo thuận lợi cho việc huy động sức người sức của “Vì miền Nam ruột thịt”, cả nước đánh Mỹ.
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng nói: Nguyễn Chí Thanh, “như chim đại bàng bay trên trời cao, có tầm nhìn xa trông rộng lại thấy được những cái cụ thể trên mặt đất”. Xem phim, chúng ta nhận ra Đại tướng Nguyễn Chí Thanh - con người của hành động thực tiễn và sâu sát, luôn tiên phong trên các mặt trận khó khăn, ác liệt nhất, vào những thời điểm quyết định của vận mệnh dân tộc.
Đặc biệt là giai đoạn 1965 - 1967, tài năng quân sự của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh thăng hoa rực rỡ khi ông được điều vào chiến trường làm Bí thư Trung ương cục, Chính ủy các lực lượng vũ trang Quân giải phóng, trực tiếp lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Bằng sự nhạy bén, sắc sảo của mình, ông sớm nhận ra sự chuyển hướng chiến lược của Mỹ ở miền Nam, giúp Trung ương kịp thời điều chỉnh sách lược đấu tranh, nhanh chóng khai thông tư tưởng ngán Mỹ, sợ Mỹ trong toàn quân và kiến tạo nên "binh pháp đánh Mỹ" nổi tiếng:"Nắm thắt lưng địch mà đánh". Ông nêu ra các khẩu hiệu mang tính giáo dục tư tưởng sâu sắc:"Mỹ giàu nhưng không mạnh", "cứ đánh Mỹ sẽ tìm ra cách đánh Mỹ và thắng Mỹ", "Tìm Mỹ mà đánh, tìm nguỵ mà diệt", “một tấc không đi, một li không dời” v.v...
Tầm nhìn xa trông rộng của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh còn thể hiện ở Quyết tâm xây dựng các đơn vị chủ lực, tập trung của quân giải phóng miền Nam, khai sinh ra các Sư đoàn 9, 5, 7 chủ lực Miền để chuẩn bị đón thời cơ, đánh những đòn quyết định, giành thắng lợi chiến lược. Ông còn chủ trương mở rộng hoạt động kháng chiến lên Tây Nguyên, chia lửa với các chiến trường trọng điểm, tạo điều kiện thuận lợi để mở tuyến đường vận tải chiến lược bằng cơ giới trên con đường Trường Sơn huyền thoại, tăng cường sức người và của vào chi viện cho chiến trường miền Nam...
Đi qua Cách mạng tháng Tám, qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh đã cống hiến trọn vẹn tài năng và trí tuệ của mình cho đất nước, trở thành " Danh tướng tài ba, nhà chính trị và quân sự lỗi lạc của Việt Nam". Ông luôn thể hiện một bản lĩnh, một nhân cách lớn "sáng trong như ngọc".
Với tác phong gần gũi, cùng lối diễn đạt đầy cảm hứng, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh có sức hấp dẫn kỳ lạ đối với nhiều tầng lớp nhân dân. Viện trưởng Viện nghiên cứu Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng đã viết: “Một trong những người cộng sản lãnh đạo có đức tài, tâm huyết, khí phách, có sức hấp dẫn, lôi cuốn mạnh mẽ với quần chúng, đó là anh Nguyễn Chí Thanh”.
Cuộc đời của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh là một bài học lớn cho hậu thế, đặc biệt là tinh thần cách mạng tiến công, sẵn sàng xông vào những hoàn cảnh khó khăn, khốc liệt nhất để phát hiện các nhân tố tích cực, khơi dậy sức mạnh to lớn của quần chúng.
Hy vọng bộ phim tư liệu này sẽ giúp cho công chúng hiểu rõ hơn về tài năng, đức độ của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc ta.
ĐÀO VĂN SỬ